Zzp’ers en werknemers met flexibele arbeidscontracten verdienen meer sociale bescherming. Met die insteek gaat de Europese Commissie de komende maanden een discussie aan met werkgevers en vakbonden. Daarna kan Europese regelgeving volgen. 
Nu al bestaat 15% van het aantal werkenden in de EU uit zzp’ers. Nog eens 20% tot 25% beschikt over contracten die amper enige zekerheid geven. Denk bijvoorbeeld aan de nulurencontracten, waarbij werknemers veredelde oproepkrachten zijn. Zorgelijk is volgens de Europese Commissie ook dat vooral jonge arbeidskrachten op deze manier hun geld moeten verdienen. En dat ontwikkelingen als de deeleconomie en digitalisering de tweedeling op de arbeidsmarkt tussen vaste en flexibele werknemers alleen maar groter maken.
Sociaal vangnet
Daarom is het volgens eurocommissaris Marianne Thyssen (sociale zaken) noodzakelijk dat werknemers van de ‘nieuwe economie’ ook een sociaal vangnet krijgen, zoals het recht op werkloosheidsuitkeringen. Haar wapens zijn daarbij beperkt. Sociale zekerheid wordt als een nationaal domein beschouwd in de Europese Unie.
Maar niets staat de Europese Commissie in de weg om deel te nemen aan een debat dat bijvoorbeeld in Nederland al geruime tijd woedt. ‘De tijden veranderen. Kijk naar de globalisering en de digitalisering. Mensen vragen ons om de toekomst vorm te geven’, zo zei Thyssen woensdag.
‘Triple-A’
Een sociale pijler op EU-niveau is volgens Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker ook noodzaak om een antwoord te bieden aan de kritiek dat Europese integratie vooral de belangen van het grote bedrijfsleven heeft gediend. Hij sprak in oktober 2014 al de wens uit dat Europa ’triple-A’ moest worden op sociaal gebied.
De Commissie zet ondanks haar beperkte bevoegdheden nu wel degelijk iets in gang. Ze gaat sociale partners consulteren over de richting die moet worden ingeslagen om alle arbeidskrachten voldoende sociale bescherming te bieden. Die kunnen daarna het initiatief overnemen door te gaan onderhandelen over maatregelen, maar als dat niet gebeurt kan de Commissie wetgeving gaan voorbereiden.
Assertiviteit
Waar een niet erg bereidwillige houding toe kan leiden, merkten de werkgevers met de ambitie van de Commissie om ouders wettelijk meer mogelijkheden te geven verlof op te nemen voor de zorg van hun kinderen of zieke familieleden. Omdat de sociale partners er nog niet aan toe waren om daarover een akkoord te sluiten, ligt er nu een Brussels voorstel. Vaders krijgen daarin minimaal tien dagen kraamverlof en beide ouders mogen nog eens vier maanden verlof opnemen met recht op een ziekte-uitkering.
Europese werkgevers reageerden dinsdag woedend over deze assertiviteit van de Commissie. Thyssen pareerde deze kritiek door erop te wijzen dat er overleg is geweest. ‘Wij hebben onze verantwoordelijkheid genomen’, zo verwees ze naar de positieve effecten van een betere band tussen vader en kind. Vrouwen krijgen zo meer kansen op de arbeidsmarkt, waardoor ook de ongelijkheid in betaling en pensioenrechten kan afnemen.
Gevecht
Het dagelijks bestuur van de EU moet zich nu gaan opmaken voor een gevecht met de lidstaten. Die zijn huiverig voor een sterkere bemoeienis vanuit Brussel, zeker als het gaat om gebieden met sterke nationale competenties.
De Commissie hinkt bovendien op twee gedachten: enerzijds mikt ze op een sociale pijler voor de gehele EU, maar ze stelt ook dat naar elkaar toe groeien op sociaal gebied van groter belang is voor de negentien landen die samen de eurozone vormen. Die ambivalentie kan leiden tot veel politieke strijd binnen de Unie, waardoor de goede intenties van Juncker en co gemakkelijk op de achtergrond kunnen raken.
Bron: https://fd.nl