Om als organisatie het verschil te maken, moet je medewerkers in huis hebben die de eerste stap durven te zetten. Waarom samenwerken meer aandacht verdient van samenwerkenHR.

Veranderkundige Daniël Wolfs is associate partner bij Holland Consulting Group en auteur van het boek Magic Makers. Dit boek gaat over anders samenwerken en beter gebruik maken van verschillen tussen mensen. Welke handvatten heeft hij voor HR?

“Je kunt HR zo cijfermatig maken als maar kan. Maar op het gebied van samenwerking kan HR ook naar andere dingen kijken: de ideeën die mensen hebben, de verhalen die medewerkers te vertellen hebben. Die vormen ook kapitaal.” Vijf vragen over de zoektocht naar magic makers in de organisatie.

1 Magic makers gaat over samenwerken tussen organisaties. Is het ook van toepassing op samenwerking binnen organisaties?

“Het is op beiden van toepassing, maar ik heb het gefocust op samenwerking tussen organisaties omdat ik daarvan heel veel nieuwe initiatieven zie, zoals bij zelfrijdende auto’s. Op dat gebied werken veel bijzondere bedrijven met elkaar samen. Het enige verschil is dat de complexiteit toeneemt als je samenwerkt tussen organisaties. Ieder onderdeel moet daarin zijn bijdrage leveren.

Samenwerken is de wet van de kleine getallen: het komt neer op hoe iedereen zijn steentje bijdraagt. Het is te vergelijken met het tv-programma Het Familiediner, dat als doel heeft ruzies bij te leggen. De rode draad is dat iedereen wil dat het goed komt, maar dat niemand de eerste stap zet. Dat zie je bij organisaties ook: iedereen kijkt naar wat de ander doet. Dat moet anders. Want als je wacht, gebeurt er niets.”

2 Kan iedereen een magic maker worden?

“Magic makers hebben vijf kernkwaliteiten. Een daarvan is stoer zijn. Dat houdt in dat je mensen nodig hebt die de eerste stap zetten en initiatief nemen. Niet zeggen: zo moet het. Veel samenwerkingen worden gestart voor onderwerpen waar nog geen oplossing voor is. Op het gebied van zelfrijdende auto’s werken fabrikanten samen met universiteiten en overheden. Die proberen samen tot een oplossing te komen. Maar het gebeurt ook dichter bij huis: kijk naar de transitie in de jeugdzorg, waar iedereen heel anders moet gaan samenwerken. Belangrijk is dat je kijkt met een open blik en niet denkt in beperkingen.”

“Hoe meer magic makers, hoe beter. Je hebt mensen nodig die het initiatief nemen, maar ook nederigheid kennen. Mensen die zichzelf even belangrijk of onbelangrijk vinden als de rest. Je doet het met elkaar. En hoe meer mensen er actief aan bijdragen, hoe beter. Samenwerking hangt nog te vaak aan een beperkt aantal mensen. Denk je eens in wat er mogelijk is als er nog meer mensen actief aan meedoen.”

TIP: Herken de negen valkuilen die samenwerking in de weg staan. Bestel nu ‘Magic makers – De kracht van samen veranderen’ 

3 Je hebt het over verbindingen maken op basis van verschillen. Kun je dat uitleggen?

“Heel veel samenwerkingen ontstaan vanuit verschillen. De ene organisatie heeft iets wat de andere organisatie niet heeft en werkt op een andere manier en vanuit andere ideeën. Dan kan het heel lang duren voordat je samen tot iets unieks komt. Het is essentieel dat je vanaf het begin centraal zet wat je verbindt. Ik noem dat de middelpuntzoekende strategie. Ik heb een project gedaan in de zorg waarbij de zorgvraag centraal stond. Maar die is voor elke discipline weer anders. Ook daar moet je de verbinding zoeken: wat kunnen we allemaal beter doen als we samenwerken? Welke nieuwe concepten kunnen we allemaal ontwikkelen?

4 Het onmogelijke mogelijk maken: is dat niet wat hoogdravend?

“Niet iedere samenwerking hoeft het onmogelijke mogelijk te maken. Maar je moet wel denken vanuit het maximale potentieel: wat kun je allemaal halen uit die bundeling van kennis en ervaring? Organisaties laten veel liggen op het gebied van samenwerking door dingen steeds weer hetzelfde te doen. Ze onderschatten hoeveel potentieel er zit in samenwerken.

Bij mijn vorige werkgever KPMG hebben we in een week € 175.000 opgehaald voor de Serious Request-actie. Ik heb dingen zien gebeuren die mensen normaal niet deden: ze keken over grenzen heen, ze waren energiek in plaats van vermoeid en namen initiatief in plaats van dat ze gingen afwachten. Allemaal omdat ze hetzelfde doel voor ogen hadden. Samenwerken wordt vaak wel benoemd, maar er wordt niet verder op ingegaan. Samenwerken gaat over het gedrag dat je laat zien om het doel te bereiken en over de verhalen die je vertelt en niet vertelt. Samenwerken verdient veel meer aandacht.”

 

5 Welke rol kan HR daarin spelen?

“In de basis is HR ervoor om het menselijk kapitaal te maximaliseren. Maar ik zie dat HR steeds vaker wordt vertaald in cijfermatige dingen: competentieprofielen en data-analyse. Je kunt het zo cijfermatig maken als maar kan. Maar op het gebied van samenwerking kan HR ook naar andere dingen kijken: de ideeën die mensen hebben, de verhalen die medewerkers te vertellen hebben. Die vormen ook kapitaal.

De HR-afdeling zou in kaart kunnen brengen waar de stoere mensen in de organisatie zitten, en waar de mensen zitten die wars zijn van politieke spelletjes. Waar zitten de toekomstige leiders? HR moet in staat zijn om die te identificeren. Waarom zou je dan niet met een aantal andere HR-afdelingen een pool van magic makers opzetten?”

TIP: Meer weten? Daniël Wolfs is een van de vele sprekers op het congres Anders Werken op 15 november in Breukelen. Kijk voor het programma op congresanderswerken.nl. 

 

Bron: PW De Gids