Discussie over inhouding van huurkosten bij arbeidsmigranten laait op

In Nederland is opnieuw discussie ontstaan over het inhouden van huur op het loon van arbeidsmigranten. Steeds meer gemeenten, vakbonden en werkgeversorganisaties mengen zich in het debat over de vraag of werkgevers nog langer de huisvesting van hun buitenlandse werknemers mogen verrekenen met hun salaris.

Volgens critici zorgt het systeem voor een ongelijke machtspositie tussen werkgever en werknemer. Omdat de werkgever vaak zowel de baan als het onderdak regelt, durven arbeidsmigranten soms niet te klagen over slechte woonomstandigheden of hoge huurprijzen. “Wie iets zegt, loopt het risico zijn baan én zijn huis kwijt te raken,” klinkt het vanuit verschillende maatschappelijke organisaties.

Werkgevers verdedigen zich door te stellen dat zij juist een praktische oplossing bieden. Veel arbeidsmigranten komen naar Nederland voor tijdelijk werk en hebben geen netwerk of kennis van de woningmarkt. Werkgevers nemen daarom de organisatie van huisvesting op zich om personeel snel te kunnen plaatsen. “Zonder deze regeling zouden veel buitenlandse werknemers geen dak boven hun hoofd hebben,” benadrukken zij.

Toch groeit de roep om strengere regels. Verschillende gemeenten willen dat de huisvesting losgekoppeld wordt van het arbeidscontract, zodat werknemers vrijer kunnen beslissen waar ze wonen en hoeveel ze betalen. Ook wordt gepleit voor een maximumhuur die niet automatisch van het loon wordt ingehouden, maar apart wordt betaald.

Het kabinet onderzoekt momenteel of er landelijke richtlijnen moeten komen voor inhoudingen op loon en kwaliteitseisen aan huisvesting. Daarbij wordt gekeken naar certificering van huisvestingslocaties, huurplafonds en een scheiding tussen werkgevers en verhuurders.

Ondertussen blijft de praktijk weerbarstig. In veel sectoren – vooral in logistiek, productie en land- en tuinbouw – is het systeem van looninhouding nog altijd de standaard. De komende maanden zal blijken of de politiek daadwerkelijk stappen durft te zetten om de afhankelijkheidsrelatie tussen arbeidsmigrant en werkgever te doorbreken.