HR moet meer het voortouw nemen als het gaat om het bevorderen van een goede samenwerking in een organisatie, vindt trainer en organisatiepsycholoog Eric Westra. “Heb het lef om de onderstroom bij de directie aan te kaarten.”
Staat het bevorderen van een goede samenwerking in de organisatie niet hoog op uw prioriteitenlijstje? Een gemiste kans, zegt organisatiepsycholoog Eric Westra. Als HR leert om eerder te signaleren dat een samenwerking niet goed loopt, kun je grote stappen maken. “HR moet de onderliggende emoties bespreekbaar maken.” Vijf vragen over de essentie van samenwerken.
1 Wanneer is er sprake van een goede samenwerking?
“De mate waarin mensen op het werk elkaars fundamentele, psychologische behoeften vervullen, bepaalt hoe goed ze samenwerken. De essentie van goed samenwerken is dat je de behoeften van de ander kent en daarop inspeelt. Wil iemand zich gewaardeerd voelen? Of wil hij bijvoorbeeld invloed of meer vrijheid? Als deze fundamentele behoeften niet vervuld worden, dan roept dat negatieve emoties op.”
2 En gaat het daardoor dan mis?
“Ja, emoties worden vaak niet uitgesproken en men verzandt in politieke spelletjes of men gaat elkaar zelfs tegenwerken. Dat is natuurlijk vreemd, want in feite heeft iedereen hetzelfde doel in een organisatie: zorgen dat de bedrijfsdoelen gehaald worden. Maar als iemands fundamentele behoeften niet vervuld worden, dan denkt iemand op een gegeven moment toch: ‘Stik er maar in’. Punt is dat het lastig is om de behoeften van iemand aan te voelen. We zijn gefocust op het vinden van slimme, rationele argumenten, maar dan mis je wat er echt speelt. Je moet dus leren om in te zien waardoor het misgaat. Dat vergt inlevingsvermogen. Met een checklist en kennis van de in totaal twaalf psychologische behoeften van mensen, kun je als HR al een hele stap maken.”
3 Doet HR genoeg om goede samenwerking tussen medewerkers te bevorderen?
“Dat is lastig om te zeggen. Maar ik heb de indruk dat HR altijd onder druk staat om bijvoorbeeld snel een vacature te vervullen en bezig is met de waan van de dag. Het bevorderen van een goede samenwerking staat niet hoog op de agenda. En als het misloopt, gaat HR met de manager en medewerker om tafel zitten, maar schikt dan naar wat de manager wil.”
4 Wat moet HR meer doen?
“HR kan leren om zelf eerder te signaleren waar het mis dreigt te gaan. Ga sneller met de partijen om de tafel zitten en maak de belangen en behoeften van álle partijen bespreekbaar. Alle behoeften zijn legitiem. HR moet dus geen partij kiezen, maar het gesprek over de samenwerking in goede banen leiden. Dat vereist bepaalde vaardigheden die prima zijn aan te leren. Het lijkt een open deur, maar HR moet ook de onderliggende emoties bespreekbaar maken. Dat is de onderstroom, die zorgt dat er allerlei ineffectieve patronen ontstaan die het succes van de gehele organisatie in de weg staan. Wat medewerkers dwars zit, hun onvrede bijvoorbeeld over het management, wordt niet uitgesproken. De HRM’er kan veel meer de rol van businesspartner vervullen als hij het management hierop wijst. Dat gebeurt nu te weinig.”
5 U geeft de training ‘Samenwerken: de essentie’. Heeft u al een tip voor HR?
“Heb het lef om de onderstroom ter sprake te brengen binnen de organisatie. Een andere tip: realiseer je dat gedrag bepaald wordt door belangen en emoties en minder door relationele argumenten. Dan krijgt een gesprek over de samenwerking veel meer diepgang en levert het duurzame verbetering op.”
Bron: PW De Gids